ریشههای فرش به عنوان بخشی حساس و ظریف، نیازمند مراقبت و توجه ویژهای هستند. همانطور که در مقالات مختلف اشاره شده، یکی از فاکتورهای مهم در افزایش طول عمر فرش، حفظ و نگهداری درست از ریشهها است. این قسمت از فرش، در معرض آسیبپذیری بیشتری قرار دارد و در صورت خرابی، میتواند به سرعت به سایر بخشهای فرش گسترش یابد. از فرشهای ۷۰۰ شانه گرفته تا فرشهای ۱۰۰۰ شانه، همه نیازمند مراقبت مناسب هستند تا از خراب شدن جلوگیری شود.
ریشههای فرش به دلیل قرار گرفتن در پایینترین قسمت و تماس مکرر با کف زمین، بیشتر در معرض آلودگی و سایش قرار دارند. به همین دلیل، توجه به نگهداری از ریشهها نه تنها به افزایش دوام فرش کمک میکند، بلکه به حفظ زیبایی و کیفیت ظاهری آن نیز موثر است. در ادامه، ۴ روش موثر برای نگهداری از ریشه فرش را بررسی خواهیم کرد تا با استفاده از این روشها، فرش شما برای مدت طولانیتری زیبا و سالم بماند.
روش های نگهداری از ریشه فرش
-
گره زدن ریشههای فرش
یکی از قدیمیترین و موثرترین روشها برای محافظت از ریشههای فرش، گره زدن آنها است. این روش به سه شیوه انجام میشود: گره دوگانه، گره نخودی و گره زنجیرهای. گره زدن ریشهها به دلیل ایجاد استحکام بیشتر در ریشهها، از پوسیدگی و سایش آنها جلوگیری میکند.
گره دوگانه: در روش گره دوگانه، ریشههای فرش به چندین دسته کوچک تقسیم میشوند و هر دسته به دو گره در انتهای آن محکم میشود. این روش باعث میشود تا ریشههای فرش استحکام بیشتری پیدا کنند و در برابر سایش و فرسودگی مقاومتر شوند. گره دوگانه به دلیل ایجاد پیوستگی محکمتر میان الیاف ریشه، از باز شدن و جدا شدن ریشهها جلوگیری میکند. این روش بهویژه برای فرشهای نو و سالم که ریشههای بلندی دارند بسیار کارآمد است، زیرا علاوه بر استحکام، زیبایی و نظم خاصی به ریشههای فرش میدهد. فرشهایی با ریشههای بلند که هنوز به سایش و فرسودگی دچار نشدهاند، با این روش بهخوبی محافظت میشوند.
گره نخودی: گره نخودی یکی از روشهای ساده و کاربردی برای محافظت از ریشههای فرش است. این روش بیشتر برای فرشهایی مناسب است که ریشههای سالم و بلندی دارند، زیرا نیازی به پیچیدگی و دقت بالای دیگر گرهها نیست. گره نخودی از یک گره ساده تشکیل شده است که ریشههای فرش را بهخوبی محکم نگه میدارد و از جدا شدن یا فرسودگی ریشهها جلوگیری میکند. این روش به دلیل سادگی و سرعت اجرا، در فرشهایی که نیاز به ترمیم سریع دارند نیز کاربرد دارد. با وجود سادگی این گره، استحکام کافی برای محافظت از ریشههای فرش فراهم میشود.
گره زنجیرهای: گره زنجیرهای یکی از زیباترین و مستحکمترین روشهای گره زنی ریشه فرش است که علاوه بر افزایش استحکام ریشهها، به زیبایی و نظم آنها نیز کمک میکند. در این روش، ریشههای فرش به صورت منظم و پشت سر هم به شکل زنجیرهای گره میخورند، که هم ظاهری زیبا به ریشههای فرش میبخشد و هم از پوسیدگی و ساییدگی آنها جلوگیری میکند. این روش بیشتر در فرشهای دستباف و ابریشمی استفاده میشود، جایی که زیبایی و دوام فرش اهمیت زیادی دارد. گره زنجیرهای به دلیل ایجاد پیوستگی و استحکام بیشتر، از باز شدن ریشهها جلوگیری کرده و به دوام بیشتر فرش کمک میکند.
-
استفاده از کاور ریشه فرش
کاور ریشه فرش یکی از بهترین و سادهترین روشها برای محافظت از ریشهها در برابر آلودگی و سایش است. کاورهای ریشه در انواع مختلفی از جمله توری عرضه میشوند که از پوسیدگی جلوگیری میکنند و باعث تبادل هوا در بین الیاف ریشه میشوند. این کاورها به راحتی قابل نصب و تعویض هستند و از آلودگیهای روزمره جلوگیری میکنند.
-
لفاف دوزی ریشه فرش
یکی دیگر از روشهای موثر برای محافظت از ریشههای فرش، لفاف دوزی است. در این روش، ریشههای فرش درون پارچههای مخصوصی مانند متقال یا برزنت قرار داده شده و دوخت میشوند. لفاف دوزی باعث میشود ریشهها بهخوبی محافظت شوند و کمتر در معرض آسیب قرار گیرند. استفاده از این روش بیشتر در فرشهای ارزشمند و دستباف مرسوم است.
-
چسب زدن به ریشه فرش
روش چسب زدن یکی از سادهترین روشها برای جلوگیری از آلودگی ریشهها است. در این روش، ریشههای فرش با چسب پهن پوشانده میشوند. هرچند این روش سریع و آسان است، اما ممکن است به مرور زمان به ریشهها آسیب بزند و در زمان جدا کردن چسب، برخی از ریشهها کنده شوند.
محافظت ریشه های فرش در قالیشویی لواسان
بافت ترمیم و گره زدن ریشه فرش، به ویژه در فرشهای دستباف و ابریشم، از مهارتهای مهم در حفظ و احیای این آثار هنری است. ریشههای فرش به دلیل تماس مداوم با زمین و آسیبپذیری بالا نیازمند ترمیم دورهای هستند. در قالیشوییهای حرفهای، با استفاده از تکنیکهای گره زنی مانند گره دوگانه، نخودی و زنجیرهای، ریشههای آسیبدیده به شکلی زیبا و مستحکم بازسازی میشوند. این فرآیند، ضمن حفظ اصالت و زیبایی فرش، از فرسودگی بیشتر ریشهها جلوگیری میکند و طول عمر فرش را افزایش میدهد.
متخصصین قالیشویی با تجربه بالا در ترمیم ریشههای فرشهای ماشینی و دستباف، به ویژه ابریشم، میتوانند بافتهایی که آسیب دیدهاند را با دقت بازسازی کنند. هر نوع فرش نیازمند روشهای خاصی برای ترمیم است؛ برای مثال، در فرشهای ابریشمی به دلیل نرمی و حساسیت بیشتر، از مواد و روشهای ویژهای استفاده میشود. این دقت و توجه به جزئیات در قالیشوییهای تخصصی، باعث بازگشت شکوه و زیبایی اولیه فرش میشود و آن را برای سالها سالم و دستنخورده نگه میدارد.
جمع بندی
مراقبت از ریشههای فرش، به خصوص در فرشهای گرانقیمت و دستباف، امری بسیار مهم است که میتواند به افزایش طول عمر فرش کمک کند. با استفاده از روشهای مختلفی مانند گره زدن، استفاده از کاور، لفاف دوزی و حتی چسب زدن، میتوان از ریشههای فرش محافظت کرد و از خرابی و پوسیدگی آنها جلوگیری کرد. در نهایت، انتخاب بهترین روش بسته به نوع و جنس فرش و نیازهای خاص شما متفاوت خواهد بود، اما مهم این است که به طور منظم از ریشههای فرش مراقبت کنید تا زیبایی و دوام آنها حفظ شود.
سواات متداول
۱. چرا مراقبت از ریشههای فرش اهمیت دارد؟
مراقبت از ریشههای فرش باعث افزایش طول عمر فرش میشود و از خرابی سایر بخشهای فرش جلوگیری میکند. اگر ریشههای فرش آسیب ببینند، احتمال خرابی و پوسیدگی فرش بالا میرود.
۲. بهترین روش برای محافظت از ریشههای فرش چیست؟
بهترین روش استفاده از کاور ریشه فرش است. این کاورها از جنس توری هستند که از آلودگی و آسیب به ریشهها جلوگیری کرده و از پوسیدگی آنها پیشگیری میکنند.
۳. آیا استفاده از چسب برای ریشههای فرش مناسب است؟
استفاده از چسب پهن روشی سریع و آسان است، اما ممکن است به ریشههای فرش آسیب بزند و هنگام جدا کردن چسب، برخی از ریشهها کنده شوند.







